امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی، جهان در مسیر رشد و توسعه از لحاظ بهرهگیری از فناوریهای جدید در حال حرکت است. از جمله تغییراتی که همه ما شاهد آن هستیم، تغییر ماهیت و مدل کسبوکارها و و روی آوردن آنها به سمت دیجیتال شدن بوده و این تغییر تحت عنوان اقتصاد دیجیتال یا Digital Economy شناخته میشود. دیجیتال اکونومی مزیتها و معایب مخصوص به خود را دارد و بحث زیرساخت در آن حائز اهمیتترین موضوع است. اگر علاقهمندید که با این مفهوم آشنایی بیشتری پیدا کنید، از شما دعوت میشود در ادامه با اینوستیا همراه باشید.
اقتصاد دیجیتال چیست و چه تفاوتی با اقتصاد سنتی دارد؟
برای درک این که اقتصاد دیجیتال چیست، پیشنهاد میشود که از دیدگاه مقایسه با تفاوت این نوع اقتصاد جدید با اقتصاد سنتی یا کلاسیک نگاه کنید. در اقتصاد کلاسیک کلیه تولیدات به صورت سنتی و با استفاده از ابزارهای قدیمی صورت میگرفت، در حالی که در دیجیتال اکونومی شاهد بهرهبرداری از تکنولوژیهای جدید و ابزارهای مدرن مثل رباتها برای تولید هستیم. همچنین، در اقتصاد کلاسیک، تمامی معاملات به صورت فیزیکی انجام میشدند، اما امروزه با توجه به فراهم شدن بستر اینترنت، افراد میتوانند معاملات و مراودات خود را به صورت آنلاین پیش ببرند.
افزون بر اینها، در دیجیتال اکونومی به علت انجام معاملات در بستر آنلاین، امکان جمعآوری و دسترسی به دیتای کاربردی برای استفادههای آتی نظیر پیشبینی رفتار مصرفکننده، افزایش ضریب نوآوری و بهینهسازی رویههای تولید نیز وجود دارد. در صورتی که در اقتصاد کلاسیک شاهد چنین چیزی نبودیم و به دست آوردن این اطلاعات بسیار زمانبر بود. همچنین، به علت زیرساخت نوین و گره خوردن این نوع اقتصاد با تکنولوژیهای جدید، امکان برقراری ارتباط و انجام معاملات و مراودات به صورت جهانی برای معاملهگران فراهم گردیده است؛ بنابراین در دیجیتال اکونومی شما به بازار بزرگتری دسترسی خواهید داشت.
اقتصاد دیجیتال چه ویژگیهایی دارد؟
اکنون که میدانیم دیجیتال اکونومی با اقتصاد کلاسیک چه تفاوتهایی دارد، در این بخش به بررسی ویژگیهای اصلی این نوع اقتصاد خواهیم پرداخت:
- اثر شبکهای: اثر شبکهای موقعی اتفاق میفتد که ارزش کالا یا خدمتی در پی افزایش تقاضا، بیشتر شود. اثر شبکهای در دیجیتال اکونومی یکی از مهمترین رویدادها به شمار میرود؛ چرا که کلیه کسبوکارها در هر حوزهای برای پیشرفت و رشد، باید مشتریان جدید جذب کنند.
- انعطافپذیری: از آن جایی که فناوریهای مختلف به سرعت در حال تغییر و رشد هستند، کسبوکارهای دیجیتال نیز فرصت همگام شدن با این تغییرات را داشته و انعطافپذیری لازم را از خود نشان میدهند.
- اتوماسیون: در اثر افزایش سطح نوآوری و ایجاد تکنیکهای جدید برای انجام امور، رویه فعالیتها شکل اتوماتیک و مبتنی بر اتوماسیون پیدا کرده و هوش مصنوعی نیز در این مولفه نقش بسیار پُر رنگی را ایفا میکند.
- خلاقیت و نوآوری: بدون ابداع و نوآوری، اقتصاد دیجیتال معنایی نخواهد داشت؛ از این رو در این سبک اقتصاد جدید شاهد بالا بودن روند تغییر تکنولوژی و نوآوری و خلاقیت هستیم.
- اطلاعات محور: ویژگی بعدی این نوع اقتصاد، داده محور بودن آن است. در واقع، در این نوع اقتصاد اکثر تصمیمات بر پایه داده اتخاذ میشوند. کسبوکارهایی که قصد توسعه محصولات و بهینهسازی نوع فعالیت خود را دارند، نیازمند دادههای لحظهای و دقیق خواهند بود.
- زیرساخت مدرن: زیرساخت این نوع اقتصاد متکی بر فناوری است. بهرهگیری از تکنولوژیهای جدید، تجهیزات نوین و پلتفرمهای دیجیتال از جمله اصلیترین مولفههای این نوع اقتصاد محسوب میشوند.
مزایا و معایب دیجیتال اکونومی چیست؟

هر آن چه که ساخته دست انسان باشد، در کنار مزایای خود، معایبی نیز دارد و اقتصاد دیجیتال نیز از این قاعده مستثنی نیست. در ادامه، نگاهی بر مزایا و معایب این نوع اقتصاد جدید خواهیم داشت:
مزایای دیجیتال اکونومی
- این نوع اقتصاد موجب افزایش کارایی، نوآوری و بهرهوری خواهد شد.
- راحتی و انعطافپذیری در دسترسی از دیگر مزایای آن است.
- در این نوع اقتصاد شما به اطلاعات دقیق و لحظهای دسترسی خواهید داشت.
- احتمال ایجاد فرصتهای جدید اقتصادی در دیجیتال اکونومی بیشتر است.
معایب دیجیتال اکونومی
- از آن جایی که این نوع اقتصاد در بستر آنلاین کار میکند، همواره احتمال درگیر شدن با مشکلات امنیت سایبری و حریم خصوصی وجود دارد.
- عدم دسترسی برابر به منابع دیجیتال و امکان ایجاد انحصار نیز وجود خواهد داشت.
- از دیگر ایرادات این نوع اقتصاد، احتمال از بین رفتن یا تغییر بعضی از مشاغل و به وجود آمدن بیکاری است.
ارتباط میان اقتصاد دیجیتال و دنیای کریپتوکارنسی از دیدگاه اینوستیا
از جمله ویژگیهای اصلی دیجیتال اکونومی اتکا به تکنولوژی است. بهرهگیری از ارزهای دیجیتال و تکنیکهای پرداخت الکترونیکی قسمتی از دیجیتال اکونومی به حساب میآیند. به بیان دیگر، رمز ارزها، ارزهای دیجیتالی محسوب میشوند که از تکنولوژی رمزنگاری بهره میبرند؛ از این رو رمز ارزها یکی از بازوهای دیجیتال اکونومی به شمار میروند. از جمله مصارف رمز ارزها تبادل ارزش بوده که با بهرهگیری از تکنولوژی بلاکچین، قابلیت پردازش تراکنشها به شیوهای ایمن و بدون واسطه امکانپذیر میشود. بلاکچین از جمله ابزارهای مهم امنیتی و مالی در دیجیتال اکونومی است. برخی از ویژگیهای رمز ارزها نظیر امنیت و شفافیت، تمرکززدایی، افزایش نوآوری، افزایش سطح مشارکت در اقتصاد جهانی و همچنین تسهیل در پرداختهای جهانی مواردی هستند که در راستای رشد اقتصاد دیجیتال کمککننده خواهند بود.
سخن پایانی
در این مطلب به بررسی اقتصاد دیجیتال، ویژگیها، مزایا و معایب آن پرداختیم. دیجیتال اکونومی شیوهای جدید از اقتصاد سنتی یا کلاسیک به حساب میآید که زیر ساخت اصلی آن را بستر آنلاین و ابزارهای دیجیتال و تکنولوژیهای نوین تشکیل میدهند. میتوان گفت که دیجیتال اکونومی یک عصر جدید در اقتصاد به حساب میآید که حاصل ایجاد ارتباط هزاران میلیارد ارتباط و انجام فعالیت به شکل دیجیتال مابین افراد و کسبوکارهاست. از جمله ویژگیهای اصلی این نوع اقتصاد میتوان به اتکا به تکنولوژی، خلاقیت و نوآوری، انعطافپذیری، اثر شبکهای و افزایش اتوماسیون در انجام امور اشاره داشت. امروزه همه ما در عصر دیجیتال اکونومی قرار داریم و شاهد سرعت تغییر و ابداع فناوریها هستیم. با توجه به گسترش این نوع اقتصاد نوین، کسبوکارهایی که قصد راهاندازی دارند بایستی همگام با پیشرفت تکنولوژی قدم بردارند تا بتوانند در این بازار رقابتی برنده شوند.